Гаилә һәм йөрәк кушуы буенча архитектор исемен йөртә
Халыкара гаилә көнендә без ТР Дәүләт экспертизасының архитектура, шәһәр төзелеше һәм инженерлык эзләнүләре бүлегенең баш эксперты Виталий Игоревич Гущин белән әңгәмә корабыз. Аның гаиләсе - чын архитектура династиясе, ә ул үзе дистә еллар буе республикабыз шәһәрләре һәм авыллары йөзен формалаштыруга багышлады. Аның хезмәт биографиясе - югары һөнәри җаваплылык, иҗат һәм эшкә хезмәт итү юлы.
Кыйммәтләр, гаилә һәм тәҗрибә турында
Сезнең гаиләгезнең архитектура белән бәйле булуы билгеле. Профессиональ традицияне кем дәвам итте?
Әнием - Питенко Галина Марковна, архитектор, архитектура укытучысы. Гәрчә аның беренче югары белеме, әтинеке кебек үк, — «су белән тәэмин итү һәм су агызу» булса да. Архитекторлар династиясе дип әйтер өчен КГАСны тәмамлап, архитектура белгечлеге буенча уңышлы эшләүче улым Александрның сайлавы булды.
Әтием, Гущин Игорь Викторович, олы улым бабасының эзләре буенча «су белән тәэмин итү һәм су агызу» факультетына бара һәм аны отличие белән тәмамлый. Түбән Новгородта эшли.
Ләкин династиягә нигез салучы турында да әйтергә кирәк бит — ул бабам Гущин Виктор Васильевич. 1915 елда туган, стажы-46 ел (ул вакытта армиядә хезмәт итү һәм югары уку йортында уку стажы да кертелгән).
Дистә еллар узгач, сезне һөнәрегездә нәрсә хуплый? Илһамны кайдан аласыз?
Балалар ярдәм итә, илһамландыра һәм рухландыра — шулай ук алар белән үз яшең онытыла. Үземне яңадан торгызылган мәдәни мирас объекты итеп хис итәм.
Күпләр сезне остаз дип саный. Сезнеңчә, Яхшы остазлыкның сере нәрсәдә?
Шулаймы? Узем турында фикер йөртергә алынмыйм, ләкин остазлык — эшчәнлек түгел, идиома түгел, дип ышанам. Бу симптомга охшаган: остазлар белән элемтәгә кермәгән булсаң, сиңа да янамый!
Минем остазларымны күбрәк искә аласым килә:
Николайарев Николай Алексеевич - төгәллек, алдан күрүчәнлек, документлар белән эшли белү белән аерылып торды;
Токарев Виктор Степанович - сәламәт авантюризм һәм хезмәт сөючәнлек белән истә калды;
Прохоренко Борис Иванович – бер сүз белән әйтсәк «һөнәр».
ТР Дәүләт экспертизасында эшләү турында
1996 елдан сез Дәүләт экспертизасы системасында эшлисез. Сезнең карашка, сыйфатлы архитектура мохитен формалаштыруда экспертиза нинди роль уйный?
«Матурлык, файда һәм озак яшәү» архитектор Витрувийның сүзләре белән җавап бирәм. Һәм биналарның куркынычсызлыгы турында техник регламент – беренче урында.
Эксперт эшчәнлегендә сезгә нинди бурычлар иң катлаулысы булып тоела? Ә кайсылары - иң мөһимнәре?
Балык тотарга яратасызмы? Моны балык тоту белән чагыштырып була. Бу аллегория, әлбәттә.
Василий Перовның «Рыболов» картинасына карагыз. Бу кеше монда балык тотарга килмәгән, ул ач түгел: өстендә яхшы сюртук, арзан булмаган йомшак итек, яхшы эшләпә, күзлек. Без бит балыкка гадирәк киенәбез! Бу барин булса кирәк, аның яныннан ерак түгел генә гадиерәк бер ир-ат урнашкан, димәк, баринны балык тотканда озата бара. Балык тоту бу балыкчы өчен әһәмиятле түгел. Ахыр чиктә, берни дә тота алмаса — юлда трактирчы хатыныннан хисап өчен бер-ике судак сатып ала... Ә хәзер аның йөзенә карагыз: ул бит ләззәтләнә! Әйе, ул монда рәхәтләнеп килде! Аңа ПРОЦЕСС кирәк! Минем эшемдә дә иң мөһиме – процесс, мин шуннан ләззәт алам.
Тормыш турында
Архитекторга көндәлек тормышта профессиядән читләшү кыенмы?
Менә сезгә җавап итеп балалар архитектура мәктәбенә нигез салучы, профессор, архитектура докторы Михаил Линның кызыклы тезисларын китерәм:
1. Әлбәттә, сез стаффажның нәрсә икәнен беләсез.
2. Pink Floyd һәм Андрей Вознесенский арасында уртаклыкны да бик яхшы беләсез.
3. Сезнең архитектура буенча бик яхшы китапханәгез бар, аны сез үз гомерегездә җыйдыгыз, ара-тирә аларның барлыгын искә төшерәсез.
4. Сез архитектура һәм дизайн буенча журналларны күрә алмыйсыз, аның каравы сезнең клиентлар аларны бик ярата.
5. Сезнең шкаф кара әйберләр белән тулы.
6. Ялдан сез кешеләр булмаган гигабайтлы фотосурәтләр алып кайтасыз.
7. Сез тастымалларда эскизлар ясыйсыз.
8. Кәгазь кисәр өчен пычак куланасыз. Һәм бернинди кайчы да кирәкми.
9. Сез кулыгыз белән колонна өслеген сыйпарга яратасыз.
10. Кичке аш вакытында туганнарыгыз еш кына йортны төзекләндерү буенча киңәшегезне сорыйлар.
11. Сездә каурый авторучкалар күп, ләкин сез геллене куланасыз.
12. Сезнең машина кара, соры яки көмеш.
13. Сез белем алуга бер өем акча сарыф иттегез, әмма аның каравы хезмәт хакы югары түгел.
14. Хаотик тәртипсезлек - ул сезнең тормыш стиле.
15. Сез тыелган урыннарга архитектура детален карау өчен генә керә аласыз.
16. Сезнең балаларыгызның карандашлары һәрвакыт бик яхшы үткен.
17. Сез театрга йөрисез, стеналарны капшыйсыз һәм түшәмгә карыйсыз.
18. Сезнең календарьда иң мөһим дата — дэдлайн.
Буш вакытыгызны ничек үткәрәсез? Эштән читкә китәргә ярдәм итә торган мавыгулар бармы?
Әйтмим... музыка, импрессионистлар, чибәр хатын-кызлар.
Киләчәк турында…
Фаразлыйсым килми, бигрәк тә әйтәсем килми: чынбарлыкта барысы да күпкә кызыграк килеп чыгачак - анысы инде тәгаен. Һәм бу дәртләндерә!
Сез архитекторлар һәм экспертларның киләчәк буыннарына нәрсә теләр идегез?
Ялагайланмагыз! «Беркайчан да бернәрсә дә сорамагыз, бигрәк тә сездән көчлерәк булганнардан. Барысын да үзләре тәкъдим итәрләр һәм барысын да үзләре бирерләр».