Күптән түгел безнең НR-белгеч экспертиза өлкәсендә агымдагы вәзгыятьне җентекләп анализлады. Бүген без кадрлар җитмәү сәбәпләрен тирәнрәк аңлау һәм аны чишү юллары турында фикер алышу өчен бу теманы дәвам итәбез.
Топ-15 иң кирәкле һөнәрләр исемлегенә көтмәгәндә курьерлар эләккән, алар инженер-конструктор, слесарьлар һәм хәтта программистларны да узып киткәннәр. Хезмәт базарының мондый динамикасы
эксперт һөнәренә яшьләрне җәлеп итүне катлауландырамы, яңа кадрларны кайдан эзләргә? Бу сорау белән без белгечләргә мөрәҗәгать иттек.
Экспертиза тармагында аеруча кемнәр җитми?
Татьяна Буйвидович, ТР Дәүләт экспертизасының мотивацияләү һәм оештыру үсеше системалары бүлеге башлыгы:
«Бүгенге көндә төзелеш өлкәсендә вакансияләрне ябу проблемасы кискен тора. Хезмәт базарында киеренкелек күзәтелә: квалификацияле белгечләргә ихтыяҗ тәкъдимнән шактый артып китә. HeadHunter мәгълүматлары буенча, бастырылган вакансияләр саны актив резюме саныннан өч тапкырга диярлек артыграк. Хәзерге хезмәт базары үз кагыйдәләрен таләп итә. Яшь буын ешрак «сынап кара, үзеңне эзлә, үзгәреп кара» принцибына буйсына. Бу белгечләрнең һөнәргә килүенә һәм аннан китүенә китерә. Мәсәлән, сметачылар булып икътисадчылар яки инженер-проектлаучылар килә, ә смета эшенә, киресенчә, элеккеге бухгалтерлар алына».
Яшьләрне ничек кызыксындырырга һәм һөнәрнең абруен ничек күтәрергә?
Леонид Ставицкий, Россия экспертизалары ассоциациясе идарәсе рәисе:
«Квалификацияле кадрлар - тармакның тотрыклылыгы һәм үсеше нигезе, хәзер без кадрларга аеруча мохтаҗ һәм яшьләрне җәлеп итү, инженер һөнәрләрен популярлаштыру буенча һәртөрле ярдәм күрсәтергә әзер. Икенче мәсьәлә, мәктәп эскәмиясеннән үк яшьләр зур акча алырга һәм җитәкче вазифасында эшләргә хыяллана, яки «модалы» һөнәрләр сайлый. Яшь белгечләрне җәлеп итүдә һөнәрнең тотрыклылыгы, социаль гарантияләр, остазлык, лаеклы призлы бүләкләр белән һөнәри конкурслар мөһим факторлар булырга мөмкин дип уйлыйм. Шулай ук югары сыйныф укучылары һәм профильле югары уку йортларының беренче курс студентлары өчен инженер һөнәрләре белән таныштыру программалары кирәк дип саныйм. Эксперт берлегенә бүген кадрлар тәрбияләү һәм буыннар дәвамы мәсьәләсе турында җитди уйланырга кирәк. Безгә хезмәт базарында ихтыяҗ булачак һәм Россия төзелеш комплексы файдасына эшләргә теләүче белгечләр әзерләү мөһим»
Максим Горинский, «Просто о сметах» Телеграм-каналының баш мөхәррире, АРСИТИМ Президенты:
«Яшьләрне җәлеп итүгә беренче адым хезмәт хакын конкурент булырлык дәрәҗәгә күтәрү булырга тиеш. Сметчиклар һәм экспертлар үз хезмәтләре өчен лаеклы түләү алырга тиеш, ул җаваплылыкның югары дәрәҗәсен һәм эшнең катлаулылыгын компенсацияләячәк. Эшне рутин процессларны автоматлаштыру хисабына кызыклырак итәргә кирәк. Цифрлаштыру-ул һөнәрнең абруен күтәрүгә ачкыч. Тим, XML-схемалар һәм ясалма интеллект кебек заманча технологияләр экспертларның гына түгел, сметачыларның да эшен сизелерлек гадиләштерергә мөмкин, әгәр аларны гамәлгә керткәндә тикшерү турында гына түгел, ә документлар төзү турында да уйлый башласаң. Моннан тыш, яшь белгечләр өчен мотивацион программалар кертергә кирәк: стипендияләр, грантлар, торакка ташламалы кредитлар һәм башка ярдәм чаралары. Бу югары уку йортларын һәм техникумнарны тәмамлаучылар өчен һөнәрне җәлеп итүчәнрәк итәргә мөмкинлек бирәчәк»
Бүген төзелеш тармагында яшь профессионалларга ихтыяҗ зур булуның сәбәпләре?
Экспертлар берничә сәбәп билгели:
- үз киләчәгенә дөрес, мәгънәле максат кую;
- яшь төзүченең шәхесен формалаштыруга, аның һөнәри сыйфатларын үстерүгә уңай йогынты ясау;
- буыннар хәтерендә гасырлар буена калырга тиешле амбициоз бурычлар һәм проектлар;
- карьераның тиз башлануы һәм яшьләргә карата дустанә мөнәсәбәт.
Мисал өчен, быелдан Россиянең Главгосэкспертизасында студентларны стажировкалау программасын үстерә башладылар, профильле югары уку йортларының иң яхшы укучыларын практикага сайлап алдылар. Төзелеш Министрлыгының башка ведомство буйсынуындагы оешмалар да шулай эшлиләр, киләчәктә төзелеш тармагының яңа ихтыяҗлары өчен кадрлар резервының нигезен формалаштыралар, диләр ведомствода.
Игорь Манылов, «Главгосэкспертиза России " ФАУ башлыгы:
«География һәм төзелештә яшь профессионалларга ихтыяҗ диапазоны бүген аеруча киң. Төзелеш тармагында төрле профильдәге белгечләргә тотрыклы югары ихтыяҗны күп очракта транспорт системасын модернизацияләү, торак-коммуналь хуҗалык һәм илкүләм проектлар кысаларында илнең инфраструктура үсеше буенча эре масштаблы планнар арттыра».
Рафар Шакиров, ТР Дәүләт экспертизасы директоры:
«Яшь профессионалларга ихтыяҗ зур булуның сәбәпләре берничә: технологияләрнең тиз үсеше һәм процессларның цифрлаштырылуы. Яшь белгечләр бу инструментларны тизрәк үзләштерәләр, яңа таләпләргә җайлашалар. Күп кенә тәҗрибәле профессионаллар лаеклы ялга китә, һәм яшь кадрларның һөнәри традицияләрен саклап һәм үстереп, аларга алмашка килүе мөһим. Һөнәри конкурслар уздыру профессионалларны җәлеп итү һәм үстерү чараларының берсе булып тора. ТР Дәүләт экспертизасы тарафыннан «Иң яхшы сметачы» конкурсы оештырыла — ул ярыш кына түгел, ә смета документлары төзү өлкәсендә белгечләрне үстерүнең, аларга ярдәм итүнең һәм аларны мотивацияләүнең нәтиҗәле ысулы. Бу тармакта кадрлар кытлыгы белән көрәш инструментларының берсе дә әле ул. Татарстан Республикасы һәрвакыт төзелеш тармагын үстерүгә аерым игътибар бирде, һәм бүген, профессионалларга, бигрәк тә яшьләргә инвестицияләр кертеп, без еллар дәвамында сыйфатлы фундаменталь, имин һәм нәтиҗәле төзелешкә нигез салабыз».
Чиктәш өлкәләрдәге белгечләрне квалификацияләрен үзгәртү һәм яңадан әзерләү ничгрәк бара?
Ләйсен Габдулкабирова, ТР Дәүләт экспертизасы уку үзәге директоры:
"Чиктәш өлкәләр белгечләренең квалификацияләрен үзгәртү һәм яңадан әзерләү — төзелеш тармагында кадрлар кытлыгын хәл итүдә мөһим юнәлеш. ТР Дәүләт экспертизасы уку үзәге гамәлдәге белгечләрнең квалификациясен күтәрергә генә түгел, ә һөнәрен алыштырырга теләүчеләрне дә өйрәтергә мөмкинлек бирә торган программалар тәкъдим итә. Гамәли юнәлешле укытуга аерым игътибар бирелә, шуның нәтиҗәсендә чиктәш өлкәләрдән белгечләр түбәндәге юнәлешләрдә ихтыяҗлы күнекмәләр ала ала: смета эше - төзелеш өлкәсенә күчәргә теләүче икътисадчылар һәм бухгалтерлар өчен, мәгълүмати модельләштерү — заманча цифрлы проектлау технологияләрен үзләштерергә омтылучы инженерлар һәм архитекторлар өчен, торак — коммуналь хуҗалык — кадрлар эшен башкаруда яки һөнәри стандартлар кертүдә махсуслашырга ниятләгән менеджерлар өчен. Моннан тыш, уку үзәге дистанцион курслар тәкъдим итә, бу исә эштән аерылмыйча һәм уңайлы вакытта укырга мөмкинлек бирә».