Нәрсә ул суд экспертизасы?
Суд экспертизасы - ул эксперт үз өлкәсендә махсус белемнәр белән тикшерү үткәрә һәм суд куйган мәсьәләләр буенча бәяләмә бирә торган процессуаль гамәл. Мондый бәяләмәләр гражданлык, җинаять, арбитраж һәм административ эшләрдә иң әһәмиятле дәлилләрнең берсе буларак кулланыла.
Суд процессы кысаларында эксперт судка махсус белем таләп итә торган мәсьәләләрне ачыкларга ярдәм итә: төзелеш дефектлары, имзаның дөреслеге яки техник җитешсезлекләрнең сәбәпләре.
Төзелеш-техник экспертизаны кайчан билгелиләр?
Төзелеш өлкәсендә суд экспертизасы төрле бурычларны хәл итү өчен билгеләнә:
конструкцияләрнең җимерелү сәбәпләрен ачыклау;
бинаның тузу дәрәҗәсен бәяләү;
төзелеш эшләренең күләмнәрен һәм сыйфатын тикшерү;
проект документациясенең туры килүенә анализ;
дефектларны бетерү бәясен билгеләү;
сыйфатсыз төзелештән килгән зыянны бәяләү.
Тармакның актив үсеше һәм норматив таләпләрнең катгыйлануы шартларында суд төзелеш-техник экспертизасы алыштыргысыз коралга әверелә. Төзүчеләр һәм подрядчылар, торак милекчеләре һәм идарәче компанияләр, дәүләт һәм шәхси оешмалар арасындагы бәхәсләрнең нәтиҗәсе аның сыйфатына бәйле.
Кем экспертиза үткәрә?
Суд экспертизасын квалификацияле белгечләр генә уздырырга хокуклы. Татарстан Республикасында бу бурыч белән профессиональ рәвештә ТР Дәүләт экспертизасы шөгыльләнә. Барлык хезмәткәрләрнең профильле белеме, тәҗрибәсе һәм гамәлдәге аккредитацияләре бар. Аларның эше «РФда дәүләт суд-эксперт эшчәнлеге турында» 73-ФЗ номерлы Федераль закон нигезләмәләренә нигезләнгән.
ТР Дәүләт экспертизасы экспертлары документларны анализлап кына калмыйча, кирәк булганда илнең теләсә кайсы төбәгенә объектка баралар. Бу нәтиҗәләрнең объективлыгын, тулылыгын һәм нигезлелеген тәэмин итә.
Экспертиза ничек уза: адымлап
1. Экспертизага сорау.
Яклар яки суд объектның тасвирламасы һәм тикшерүне таләп итә торган сораулар исемлеге белән запрос җибәрә.
2. Мәгълүмати хат.
Дәүләт экспертизасы эшкә җәлеп ителгән белгечләрнең срокларын, бәясен һәм квалификациясен күрсәтеп хат әзерли.
3. Экспертиза билгеләү.
Судья экспертиза билгеләү турында билгеләмә чыгара һәм эш материалларын тикшерү өчен җибәрә.
4. Тикшеренүләр үткәрү.
Эксперт документларны анализлый, кирәк булганда өстәмә мәгълүматлар сорый һәм объектка чыга.
5. Нәтиҗә.
Үткәрелгән анализ нигезендә закон нормалары нигезендә рәсмиләштерелгән эксперт бәяләмәсе төзелә.
6. Нәтиҗәләрне тапшыру.
Бәяләмә судка җибәрелә. Кирәк булганда эксперт утырышта шәхсән катнаша һәм сорауларга җавап бирә ала.
Экспертиза төрләре һәм форматлары
Суд экспертизасы булырга мөмкин:
Беренчел - эш буенча беренче тапкыр үткәрелә;
Өстәмә - инде булган бәяләмәне төгәлләштерергә кирәк булса;
Кабат - әгәр беренче бәяләмә шик тудырса, аны тулысынча яңа эксперт яңадан карый.
Катнашучыларның составы буенча:
Комиссия экспертизасын — бер яки төрле белгечлектәге берничә белгеч бергәләп материалларны тикшергәндә;
Комплекслы экспертиза - әгәр сорауларга җавап бирү өчен төрле тармаклардан белем таләп ителсә.
Ни өчен бу мөһим?
Эксперт бәяләмәсе судта төп дәлил булып тора. Нәкъ менә ул техник нечкәлекләрне аңларга һәм ситуацияне объектив бәяләргә ярдәм итә. Суд экспертизасы ярдәмендә:
якларның җаваплылык дәрәҗәсен билгеләргә;
зыянны теркәргә һәм компенсацияләрне исәпләргә;
киләчәк төзелештә хаталар кабатланмавына ирешергә мөмкин.
ТР Дәүләт экспертизасы мондый тикшеренүләр үткәрүдә бәйсезлекне, объективлыкны һәм профессиональлекне тәэмин итә, хокукый культураны һәм төзелеш дисциплинасын күтәрүгә өлеш кертә.
Нәтиҗәдә:
Суд төзелеш - техник экспертизасы - ул кәгазь формальлек кенә түгел, ә мәнфәгатьләрне яклауның реаль коралы. ТР Дәүләт экспертизасының профессиональ якын килүе төзелеш белән бәйле суд эшләрендә гаделлекне тәэмин итәргә һәм объектларда барган хәлләргә техник яктан дөрес бәя бирүне гарантияләргә мөмкинлек бирә.