Сорау-җавап: нинди Балчыклы грунтларны тулысынча су белән туенган дип санарга ярый?
Заказчылар һәм эзләнү оешмалары арасында инженер-геологик эзләнүләр уздырганнан соң проект карарларын үзгәртү мәсьәләләре буенча ешайган бәхәсләр хакында Архитектура, шәһәр төзелеше һәм инженер эзләнүләре бүлегенең баш эксперты Юлия Опекунова җавап бирә.
Сорау:
Су белән туену дәрәҗәсе > 0,8 д. е. булган балчыклы грунтларның ныклык һәм деформация күрсәткечләрен су белән туенган халәттәге грунт күрсәткечләре дип санарга ярыймы? ГОСТ 12248.3 - 2020 п.3.10 да су белән туенган грунтлар — Sr> 0,8 дымлылык дәрәҗәсенә ия булган барлык грунтлар дип күрсәтелгән.
Җавап:
Sr > 0,8 дымлылык дәрәҗәсе булган грунтлар чыннан да су белән туенган дип классификацияләнәләр, ләкин бу аларның, бигрәк тә Балчыклы грунтлар очрагында, су белән тулысынча туенуын гарантияләми.
«Әгәр дә туфракның дымлылыгы үзгәрү фаразлана икән, мәсәлән, тулысынча су белән туенган вакытта, яисә туенган вакытта туфрак агымлы халәткә күчә икән, характеристикаларны табигый дымлылыкта да, фаразланганда да билгеләргә кирәк», - дип аңлатты Юлия Опекунова.
Эксперт ассызыклаганча, проектлаучылар карарларның ышанычлылыгын арттыра торган исәп-хисап күрсәткечләрен сайларга тиеш. Еш кына мондый Параметрлар тулысынча су белән туенуга туры килә. Аларны бары тик аерым очракларда гына игътибарсыз калдырырга ярый, ләкин бу эзләнүчеләр тарафыннан детальле нигезләүне таләп итә.
Бәхәсләр заказчылар ГОСТның формаль туры килүенә сылтама ясап, исәпләүләрне гадиләштерүне таләп иткәндә туа. Әмма, белгечләр билгеләп үткәнчә, балчыклы грунтлар хәтта Sr > 0,8 булганда да тотрыксызлыкны саклый ала, ә аларның йөкләнеш астында үз-үзләрен тотышы алга таба дымланганда кискен үзгәрергә сәләтле.
«Сүз объектларның куркынычсызлыгы турында бара. Әгәр дә эзләнүчеләр ике сценарий өчен дә тикшеренүләр үткәрмәсә — табигый һәм тулы су туендыру, бу проектны соңгы этапларда яңадан карауга һәм төзелешнең кыйммәтләнүенә китерергә мөмкин», - дип өстәде Юлия Опекунова.
ГОСТ 12248.3 - 2020 грунтларның реаль эш шартларын анализлау кирәклеген гамәлдән чыгармый. Агымдагы торышны да, дымлылыкның фаразлана торган үзгәрешләрен дә исәпкә алу таләбе проектларда катнашучылар арасындагы куркынычларны һәм конфликтларны минимальләштерү өчен төп таләпкә әверелә.