Казанда татар мәгърифәтчесе Каюм Насыйри йортын төзекләндерәчәкләр
ТР Дәүләт экспертизасы Париж Коммунасы урамындагы 35 нче йортта XIX гасырның күренекле татар мәгърифәтчесе Каюм Насыйри яшәгән һәм үлгән легендар йортны ремонтлау һәм реставрацияләү буенча масштаблы проектның смета бәясен раслады.
Быел күренекле татар мәгърифәтчесе, галим һәм язучы Каюм Насыйриның тууына 200 ел. Аның туган көне 14 февральгә туры килә. Каюм Насыйри татар халкы тарихында шактый эз калдыра, милли педагогика һәм мәгърифәткә нигез салучыларның берсе ул. Бу дата ремонт һәм реставрация проектына аерым мәдәни әһәмият бирә.
Бина ике катлы, гомуми мәйданы-209,8 кв. м. Фундаментларны, фасад, катара түшәмәләрне, баскычларны һәм түбәләрне ремонтлау һәм ныгыту планлаштырылган. Моннан тыш, йортта су белән тәэмин итү, су агызу системаларын, электр белән тәэмин итү һәм кондиционерлау челтәрләрен алыштырылачак.
Иске Татар бистәсе йөрәгендә яшерелгән агач йорт - архитектура һәйкәле генә түгел, галим-энциклопедист, беренче татар аңлатмалы сүзлеге һәм милли мәктәпләр өчен дәреслекләр авторы Каюм Насыйри гомеренең соңгы елларын үткәргән урын. Биредә ул татар мәгърифәтенең нигезенә салынган хезмәтләр яза һәм укучыларны кабул итә. Аның үлеменнән соң 1902 елда йорт революция, сугыш һәм дистә еллар онытылу кичерә.
Реставраторлар бинага XIX гасыр уртасындагы кыяфәтен кайтарырга вәгъдә итә: уеп ясалган йөзлекләрне, агач түшәмәләрне һәм мич җылысын торгызачаклар. Иң мөһиме - эчтә музей экспозициясе барлыкка киләчәк, ул килүчеләрне Насыйриның эш кабинетына күчерәчәк. Махсус эшләнгән җиһазлар, кулъязмаларның күчермәләре, кара савытлары һәм хәтта мәгърифәтче кулланган чәй җыелмасы да аның заманы атмосферасын җанландырырга ярдәм итәчәк. Биредә лекцияләр, күргәзмәләр, хәтта Каюм Насыйри хезмәтләре нигезендә Иске Әлифба дәресләре дә планлаштырыла.
Каюм Насыйри йортын реставрацияләү — республиканың мәдәни кодын саклау программасының бер өлеше. Эшләр быел ук башланачак, ә төгәлләнү 2026 елга планлаштырыла. Әлегә исә шәһәр халкы һәм Казан кунаклары йортны хәзерге хәлендә — тыйнак, әмма ачылмаган тарихлар белән тулы хәлдә күрә ала.