Сорау-җавап: смета бәясен билгеләү ысулының үзгәрүе белән бәйле рәвештә кабат дәүләт экспертизасы үткәрү
Мөрәҗәгать итүчеләрнең сорауларына ТР Дәүләт экспертизасы төзелешендә бәяләр билгеләү идарәсе башлыгы Татьяна Антонова җавап бирә.
Смета бәясен билгеләү ысулын үзгәртүгә бәйле рәвештә (ФЕР-2001 ГЭСН) төзелеш, реконструкция, капиталь ремонт объектлары буенча смета бәясен билгеләүнең дөреслеген тикшерү өлешендә проект документациясенә кабат дәүләт экспертизасы үткәрү мөмкинме?
РФ Хөкүмәтенең 2007 елның 18 февралендәге 145 номерлы карары белән расланган проект документациясенә һәм инженерлык эзләнүләре нәтиҗәләренә дәүләт экспертизасын оештыру һәм үткәрү турындагы нигезләмәнең VI бүлеге тарафыннан РФ Хөкүмәтенең 2023 елның 6 маендагы 717 номерлы карары редакциясендә (алга таба – 145 номерлы нигезләмә) кабат экспертиза үткәрү регламентташтырыла.
145 нче Положениенең 44 нче пункты нигезендә проект документациясенә кабат экспертиза үткәрелә:
РФ Шәһәр төзелеше кодексының 49 статьясының 3.8 өлешендә каралмаган Дәүләт экспертизасының уңай нәтиҗәсен алган проект документациясенә үзгәрешләр керткәндә (алга таба – РФ ГрК);
РФ ГК 49 статьясының 3.8 өлешендә каралган дәүләт экспертизасының уңай нәтиҗәсен алган проект документациясенә үзгәрешләр керткәндә, гариза бирүче инициативасы буенча.
РФ ГК 49 маддәсенең 3.8 өлеше нигезендә, төзүче карары буенча проект документациясенә кертелгән үзгәрешләргә карата проект документациясенә экспертиза үткәрелмәскә мөмкин, әгәр мондый үзгәрешләр бер үк вакытта булса, проект документациясенә экспертизаның уңай нәтиҗәсен алган:
капиталь төзелеш объектының таяныч төзелеш конструкцияләренә кагылмый, мондый конструкцияләрнең аерым элементларын шундый конструкцияләрнең шундый ук яки башка яхшыртучы күрсәткечләренә алмаштырудан тыш;
- башта билгеләнгән сызыклы объектларның класс, категория һәм (яки) эшчәнлек күрсәткечләренең үзгәрүенә китерми;
-техник регламентларның, санитар-эпидемиологик таләпләрнең, әйләнә-тирә мохитне саклау өлкәсендәге таләпләрнең, тәрәзәләрне дәүләт саклавы таләпләренең, атом энергиясен куркынычсыз куллануга таләпләрнең, сәнәгать куркынычсызлыгы таләпләренең, электр энергетикасы системаларының һәм объектларының ышанычлылыгын һәм куркынычсызлыгын тәэмин итүгә таләпләрнең, объектның террорчылыкка каршы саклану таләпләренең бозылуына китерми;
төзүче яки техник заказчының проектлау буенча йөкләмәсенә, шулай ук инженерлык эзләнүләре нәтиҗәләренә туры килә;
- дәүләт (муниципаль) милегенең капиталь төзелеш объектына карата билгеләнгән тәртиптә кабул ителгән капиталь кертемнәрне гамәлгә ашыруга бюджет ассигнованиеләре бирү турындагы карарда билгеләнгән РФ бюджет системасы бюджетлары акчалары хисабына гамәлгә ашырыла торган капиталь төзелеш объектын төзү (реконструкцияләү) бәясенә туры килә.
Кабат ПДОСС үткәрү шартлары 145 нче Положениенең 45.12, 45.13 пунктларында күрсәтелгән.
Абз. буенча 145 нче Нигезләмәнең 2 п.45.12 нче пункты, беренчел дәүләт экспертизасын үткәргәндә базис-индекс ысулы кулланылган очракта, смета бәясен кабат тикшерү өчен смета нормативларына, берәмлек бәяләренә, шул исәптән аларның аерым компонентларына кабат дәүләт экспертизасын үткәрү өчен датага гамәлдәге документларны кулланып төзелгән смета документациясе смета нормаларына, индексларына җибәрелә смета нормативларының федераль реестрына кертелгән смета бәясе үзгәрешләре (алга таба фрсн).
145 нче Положениенең 45.13 пункты нигезендә, әгәр Дәүләт экспертизасының уңай нәтиҗәсен алганнан соң, әмма төзелеш, реконструкция, капиталь ремонт, капиталь төзелеш объектларын сүтү, РФ халыклары тәрәзәләрен саклап калу буенча эшләр башкарылган дәүләт (муниципаль) контракты (килешүе) төзелгән көнгә кадәр булса, төзүче карары буенча смета документациясенә үзгәрешләр кертелде, проект документациясендә каралган конструктив, оештыру-технологик һәм башка карарлар, куллану белән бәйле:
Дәүләт экспертизасының уңай бәяләмәсен алганнан соң билгеләнгән тәртиптә расланган смета нормаларына, шулай ук фрснга кертелгән смета бәясен үзгәртү индексларына мондый смета документациясе базис бәясен кулланып смета бәясен тикшерү өлешендә проект документациясен кабат дәүләт экспертизасына җибәрелергә тиеш-индекс ысулы;
смета бәясен яңадан санау датасына гамәлдә булган ФРСН-га кертелгән смета бәясен үзгәртү индекслары, мондый смета документациясе төзүче карары буенча смета бәясен тикшерү өлешендә проект документациясен кабат дәүләт экспертизасына җибәрелә ала.
Төзелешнең смета бәясен билгеләү ысулы заказчы тарафыннан проектлауга биремдә күрсәтелә.
Югарыда әйтелгәннәр нигезендә, ПДОСС өлешендә кабат экспертиза 145 нче Положениенең 45.12, 45.13 пунктларында күрсәтелгән шартларга ярашлы рәвештә генә үткәрелергә мөмкин.
Шул ук вакытта смета бәясен билгеләү ысулын үзгәртү (фер-2001дән ГЭСНДА), 145 нче Положениенең 27.3 пунктына ярашлы рәвештә, смета бәясен билгеләүнең дөреслеген тикшерү өлешендә проект документациясенең кабат дәүләт экспертизасы предметы булып тормый.
Шулай ук хәбәр итәбез, РФ ГК 8.3 маддәсенең 1 өлеше нигезендә, контрактның башлангыч максималь бәясен (алга таба – НМЦК) формалаштырганда кулланыла торган төзелешнең смета бәясе ФРСНГА кертелгән смета нормативларын мәҗбүри куллану белән билгеләнә. Шул ук вакытта төзелешнең смета бәясен билгеләгәндә кулланылган төзелеш ресурсларының смета нормативлары һәм смета бәяләре күрсәтелгән контрактларны яки килешүләрне үтәгәндә кулланылырга тиеш түгел.
Шунысын да билгеләп үтәргә кирәк, контрактның башлангыч (максималь) бәясен, бердәнбер тәэмин итүче (подрядчы, башкаручы) белән төзелә торган контракт бәясен, Россия Төзелеш Министрлыгының 23.12.2019 №841/пр боерыгы белән расланган шәһәр төзелеше эшчәнлеге өлкәсендә сатып алуларны гамәлгә ашырганда товар, эш, хезмәт күрсәтү берәмлегенең башлангыч бәясен билгеләү тәртибенең 5 пунктына ярашлы рәвештә. Россия Төзелеш Министрлыгының 14.06.2022 елгы 484/пр номерлы боерыгы, проект-смета ысулы белән НМЦК билгеләгәндә исәпкә алынган эшләр һәм хезмәтләр исемлеге, күләме һәм бәясе заказчы тарафыннан сатып алу объекты буенча расланган проект документациясе нигезендә билгеләнә.
Шулай итеп, элек уңай нәтиҗә алган объектларның ПДОСС өлешендә смета бәясен базис-индекслыдан ресурслыга билгеләү ысулы үзгәрү сәбәпле, кабат дәүләт экспертизасын үткәрү мөмкин түгел.